Zasady rachunkowości oraz szacunki i oceny
Wartość godziwa to cena, którą otrzymano by za sprzedaż składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach na głównym (lub najkorzystniejszym) rynku na dzień wyceny w aktualnych warunkach rynkowych (tj. cena wyjścia) bez względu na to, czy cena ta jest bezpośrednio obserwowalna lub oszacowana przy użyciu innej techniki wyceny.
W zależności od kategorii klasyfikacji aktywów i zobowiązań finansowych do danego poziomu hierarchii, stosuje się przy tym różnorodne metody ustalania ich wartości godziwej.
Poziom 1: Ceny kwotowane na aktywnych rynkach
Aktywa i zobowiązania finansowe, których wartość godziwa wyceniana jest bezpośrednio w oparciu o ceny notowane (nieskorygowane) z aktywnych rynków dla identycznych aktywów lub zobowiązań. Do tej kategorii Grupa Kapitałowa klasyfikuje instrumenty finansowe i kapitałowe wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat oraz dostępne do sprzedaży, dla których istnieje aktywny rynek i dla których wartość godziwa ustalana jest w oparciu o wartość rynkową, będącą ceną kupna:
- dłużne papiery wartościowe wyceniane do fixingu z platformy Bondspot lub serwisów informacyjnych Bloomberg oraz Reuters,
- dłużne i kapitałowe papiery wartościowe będące przedmiotem obrotu na rynku regulowanym, w tym w portfelu Domu Maklerskiego,
- instrumenty pochodne będące przedmiotem obrotu na rynku regulowanym.
Poziom 2: techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych
Aktywa i zobowiązania finansowe, których wartość godziwa wyceniana jest za pomocą modeli wyceny, w przypadku których wszystkie znaczące dane wejściowe są obserwowalne na rynku w sposób bezpośredni (jako ceny) lub pośrednio (bazujące na cenach). Do tej kategorii Grupa Kapitałowa klasyfikuje instrumenty finansowe dla których brak jest aktywnego rynku:
| Aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej | Metoda (technika) wyceny | Obserwowalne dane wejściowe |
|---|---|---|
| Pochodne instrumenty finansowe – CIRS, IRS, FRA | Model zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych w oparciu o krzywe rentowności. | Krzywe rentowności zbudowane w oparciu o stawki rynkowe, dane rynkowe rynku pieniężnego, rynku transakcji FRA, IRS, basis swap. |
| Pochodne instrumenty finansowe – opcje walutowe, opcje na stopę procentową, egzotyczne opcje Equity, transakcje FX forward, FX swap | Model wyceny dla danego typu opcji walutowej. Model zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych w oparciu o krzywe rentowności dla transakcji FX forward, FX swap. Ceny egzotycznych opcji equity wbudowanych w produkty strukturyzowane pozyskiwane z rynku (ceny rynkowe). | Krzywe rentowności budowane w oparciu o stawki rynku pieniężnego, rynkowe stawki punktów swapowych, płaszczyzny zmienności dla określonych par walutowych, walutowe kursy fixingowe NBP. W celu wyceny egzotycznych opcji equity wbudowanych w produkty strukturyzowane pozyskiwane są ceny rynkowe tych opcji. |
| Bony pieniężne NBP | Metoda krzywej rentowności | Krzywe rentowności zbudowane w oparciu o dane rynku pieniężnego oraz rynku transakcji OIS. |
| Obligacje komunalne walutowe | Przyjęty model wyceny | Stawki rynkowe, dane rynkowe: rynku pieniężnego, rynku transakcji IRS, rynku transakcji CDS, zmienność rynku opcji stopy procentowej. |
| Obligacje komunalne PLN | Model krzywej rentowności oraz marży ryzyka | Krzywe rentowności zbudowane w oparciu o stawki rynkowe, dane rynkowe rynku pieniężnego, rynku transakcji IRS. |
| Obligacje korporacyjne | Model krzywej rentowności oraz marży ryzyka | Krzywe rentowności zbudowane w oparciu o stawki rynkowe, dane rynkowe rynku pieniężnego, rynku transakcji IRS. |
| Transakcje commodity swap | Model krzywej cen towarowych | Krzywe cen towarowych, krzywe rentowności budowane w oparciu o stawki rynku pieniężnego, rynkowe stawki punktów swapowych |
Poziom 3: Pozostałe techniki wyceny
Aktywa i zobowiązania finansowe, których wartość godziwa wyceniana jest za pomocą modeli wyceny, w przypadku których dane wejściowe nie są oparte na możliwych do zaobserwowania danych rynkowych (dane wejściowe nieobserwowalne). Do tej kategorii Grupa Kapitałowa zaklasyfikowała instrumenty finansowe, które są wyceniane według wewnętrznych modeli wyceny:
| Aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej | Metoda (technika) wyceny | Czynnik nieobserwowalny |
|---|---|---|
| Tytuły uczestnictwa w instytucji wspólnego inwestowania - Funduszu | Metoda wartości netto aktywów Funduszu (NAV - Net Asset Value) tj. wartość godziwa projektów inwestycyjnych (spółek) wchodzących w skład Funduszu, które podlegają co pół roku przeglądom lub badaniom przez biegłego rewidenta. | Wartość aktywów netto Funduszu |
| Akcje Visa Inc. serii C uprzywilejowane | Oszacowanie wartości godziwej w oparciu o obecną wartość rynkową notowanych akcji zwykłych Visa Inc. z uwzględnieniem dyskonta biorącego pod uwagę ograniczoną płynność akcji serii C oraz warunki zamiany akcji serii C na akcje zwykłe. | Dyskonto uwzględniające ograniczoną płynność akcji serii C oraz warunki zamiany akcji serii C na akcje zwykłe |
| Obligacje korporacyjne | Model krzywej rentowności oraz marż ryzyka. Krzywa rentowności zbudowana jest w oparciu o stawki rynkowe, dane rynkowe rynku pieniężnego oraz rynku transakcji IRS. | Spread kredytowy (marże kredytowe wyznaczane w oparciu o marże pierwotne zmodyfikowane przez kwotowania indeksów kredytowych przypisanych do emitentów na podstawie ich ratingów oraz sektorów działalności) |
Informacje finansowe
| AKTYWA I ZOBOWIĄZANIA WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ NA 31.12.2017 | Nota | Wartość bilansowa | Poziom 1 | Poziom 2 | Poziom 3 |
|---|---|---|---|---|---|
| Ceny kwotowane na aktywnych rynkach | Techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych | Pozostałe techniki wyceny | |||
| Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu z wyłączeniem instrumentów pochodnych | 21 | 431 | 429 | 2 | - |
| Dłużne papiery wartościowe | 405 | 405 | - | - | |
| Udziały i akcje w innych jednostkach | 19 | 19 | - | - | |
| Certyfikaty inwestycyjne, prawa do akcji oraz prawa poboru | 7 | 7 | - | - | |
| Pochodne instrumenty finansowe | 22 | 2 598 | 1 | 2 597 | - |
| Instrumenty zabezpieczające | 887 | - | 887 | - | |
| Instrumenty o charakterze handlowym | 1 711 | 1 | 1 710 | - | |
| Instrumenty finansowe przy początkowym ujęciu wyznaczone jako wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat | 24 | 8 157 | 3 775 | 4 382 | - |
| Dłużne papiery wartościowe | 6 688 | 2 306 | 4 382 | - | |
| Jednostki uczestnictwa | 1 469 | 1 469 | - | - | |
| Inwestycyjne papiery wartościowe dostępne do sprzedaży | 26 | 43 651 | 34 236 | 7 249 | 2 166 |
| Dłużne papiery wartościowe | 43 192 | 34 152 | 7 249 | 1 791 | |
| Kapitałowe papiery wartościowe | 203 | 80 | - | 123 | |
| Jednostki uczestnictwa w fundusze inwestycyjne oraz tytuły uczestnictwa w instytucji wspólnego inwestowania | 256 | 4 | - | 252 | |
| Aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej razem | 54 837 | 38 441 | 14 230 | 2 166 | |
| Pochodne instrumenty finansowe | 22 | 2 740 | - | 2 740 | - |
| Instrumenty zabezpieczające | 204 | - | 204 | - | |
| Instrumenty o charakterze handlowym | 2 536 | - | 2 536 | - | |
| Zobowiązania finansowe wyceniane do wartości godziwej razem | 2 740 | - | 2 740 | - |
| INSTRUMENTY FINANSOWE PRZY POCZĄTKOWYM UJĘCIU WYZNACZONE JAKO WYCENIANE DO WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT NA 31.12.2017 | Wartość bilansowa | Poziom 1 | Poziom 2 | Poziom 3 |
|---|---|---|---|---|
| Dłużne papiery wartościowe | 6 688 | 2 306 | 4 382 | - |
| bony pieniężne NBP | 4 199 | - | 4 199 | - |
| obligacje skarbowe PLN | 1 413 | 1 413 | - | - |
| obligacje skarbowe walutowe | 893 | 893 | - | - |
| obligacje komunalne PLN | 106 | - | 106 | - |
| obligacje komunalne walutowe | 77 | - | 77 | - |
| Jednostki uczestnictwa w UFK (ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe) związane z produktami ubezpieczeniowymi należącymi do grupy produktów inwestycyjnych gdzie ryzyko ponosi ubezpieczający | 1 469 | 1 469 | - | - |
| RAZEM | 8 157 | 3 775 | 4 382 | - |
| INWESTYCYJNE PAPIERY WARTOŚCIOWE DOSTĘPNE DO SPRZEDAŻY NA 31.12.2017 | Wartość bilansowa | Poziom 1 | Poziom 2 | Poziom 3 |
|---|---|---|---|---|
| Dłużne papiery wartościowe dostępne do sprzedaży | 43 192 | 34 152 | 7 249 | 1 791 |
| obligacje skarbowe PLN | 33 502 | 33 502 | - | - |
| obligacje skarbowe walutowe | 238 | - | 238 | - |
| obligacje komunalne PLN | 4 928 | - | 4 928 | - |
| obligacje korporacyjne PLN | 4 045 | 321 | 2 083 | 1 641 |
| obligacje korporacyjne walutowe | 479 | 329 | - | 150 |
| Kapitałowe papiery wartościowe | 203 | 80 | - | 123 |
| Jednostki uczestnictwa w fundusze inwestycyjne oraz tytuły uczestnictwa w instytucji wspólnego inwestowania | 256 | 4 | - | 252 |
| RAZEM | 43 651 | 34 236 | 7 249 | 2 166 |
| AKTYWA I ZOBOWIĄZANIA WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ NA 31.12.2016 | Nota | Wartość bilansowa | Poziom 1 | Poziom 2 | Poziom 3 |
|---|---|---|---|---|---|
| Ceny kwotowane na aktywnych rynkach | Techniki wyceny oparte na obserwowalnych danych rynkowych | Pozostałe techniki wyceny | |||
| Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu z wyłączeniem instrumentów pochodnych | 21 | 326 | 326 | - | - |
| Dłużne papiery wartościowe | 312 | 312 | - | - | |
| Udziały i akcje w innych jednostkach | 11 | 11 | - | - | |
| Certyfikaty inwestycyjne, prawa do akcji oraz prawa poboru | 3 | 3 | - | - | |
| Pochodne instrumenty finansowe | 22 | 2 901 | 3 | 2 898 | - |
| Instrumenty zabezpieczające | 382 | - | 382 | - | |
| Instrumenty o charakterze handlowym | 2 519 | 3 | 2 516 | - | |
| Instrumenty finansowe przy początkowym ujęciu wyznaczone jako wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat | 24 | 13 937 | 4 620 | 9 317 | - |
| Dłużne papiery wartościowe | 12 204 | 2 887 | 9 317 | - | |
| Jednostki uczestnictwa | 1 733 | 1 733 | - | - | |
| Inwestycyjne papiery wartościowe dostępne do sprzedaży | 26 | 36 641 | 27 345 | 5 922 | 3 374 |
| Dłużne papiery wartościowe | 36 142 | 27 236 | 5 922 | 2 984 | |
| Kapitałowe papiery wartościowe | 183 | 91 | - | 92 | |
| Jednostki uczestnictwa w fundusze inwestycyjne oraz tytuły uczestnictwa w instytucji wspólnego inwestowania | 316 | 18 | - | 298 | |
| Aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej razem | 53 805 | 32 294 | 18 137 | 3 374 | |
| Pochodne instrumenty finansowe | 22 | 4 198 | 1 | 4 197 | - |
| Instrumenty zabezpieczające | 1 135 | - | 1 135 | - | |
| Instrumenty o charakterze handlowym | 3 063 | 1 | 3 062 | - | |
| Zobowiązania finansowe wyceniane do wartości godziwej razem | 4 198 | 1 | 4 197 | - |
| INSTRUMENTY FINANSOWE PRZY POCZĄTKOWYM UJĘCIU WYZNACZONE JAKO WYCENIANE DO WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT NA 31.12.2016 | Wartość bilansowa | Poziom 1 | Poziom 2 | Poziom 3 |
|---|---|---|---|---|
| Dłużne papiery wartościowe | 12 204 | 2 887 | 9 317 | - |
| bony pieniężne NBP | 9 079 | - | 9 079 | - |
| obligacje skarbowe PLN | 1 812 | 1 812 | - | - |
| obligacje skarbowe walutowe | 1 075 | 1 075 | - | - |
| obligacje komunalne PLN | 111 | - | 111 | - |
| obligacje komunalne walutowe | 127 | - | 127 | - |
| Jednostki uczestnictwa w UFK (ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe) związane z produktami ubezpieczeniowymi należącymi do grupy produktów inwestycyjnych gdzie ryzyko ponosi ubezpieczający | 1 733 | 1 733 | - | - |
| RAZEM | 13 937 | 4 620 | 9 317 | - |
| INWESTYCYJNE PAPIERY WARTOŚCIOWE DOSTĘPNE DO SPRZEDAŻY NA 31.12.2016 | Wartość bilansowa | Poziom 1 | Poziom 2 | Poziom 3 |
|---|---|---|---|---|
| Dłużne papiery wartościowe dostępne do sprzedaży | 36 142 | 27 236 | 5 922 | 2 984 |
| obligacje skarbowe PLN | 25 744 | 25 744 | - | - |
| obligacje skarbowe walutowe | 678 | 457 | 221 | - |
| obligacje komunalne PLN | 4 552 | - | 4 552 | - |
| obligacje korporacyjne PLN | 4 590 | 692 | 1 149 | 2 749 |
| obligacje korporacyjne walutowe | 578 | 343 | - | 235 |
| Kapitałowe papiery wartościowe | 183 | 91 | - | 92 |
| Jednostki uczestnictwa w fundusze inwestycyjne oraz tytuły uczestnictwa w instytucji wspólnego inwestowania | 316 | 18 | - | 298 |
| RAZEM | 36 641 | 27 345 | 5 922 | 3 374 |
| WPŁYW PARAMETRÓW ESTYMOWANYCH NA WYCENĘ DO WARTOŚCI GODZIWEJ INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH NA POZIOMIE 3 | 31.12.2017 | 31.12.2016 | ||
|---|---|---|---|---|
| Wartość godziwa według | Wartość godziwa według | |||
| scenariusza pozytywnego | scenariusza negatywnego | scenariusza pozytywnego | scenariusza negatywnego | |
| Inwestycyjne papiery wartościowe dostępne do sprzedaży | ||||
| Tytuły uczestnictwa w instytucji wspólnego inwestowania1 | 264 | 239 | 313 | 283 |
| Kapitałowe papiery wartościowe (akcje Visa Inc.)2 | 129 | 103 | 100 | 70 |
| Obligacje korporacyjne3 | 1 799 | 1 783 | 2 992 | 2 977 |
1 Scenariusz zakładający odpowiednio wzrost/spadek wartości aktywów netto Funduszu o +/- 5%.
2 Scenariusz zakładający współczynnik z tytułu dyskonta na poziomie odpowiednio 0%/100%.
3 Scenariusz zakłada zmianę spreadu kredytowego o +/-10%.
| UZGODNIENIE ZMIAN W OKRESIE WARTOŚCI GODZIWEJ INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH NA POZIOMIE 3 | 31.12.2017 | 31.12.2016 |
|---|---|---|
| Bilans otwarcia na początek okresu | 3 374 | 3 635 |
| Suma zysków lub strat | 40 | 113 |
| w wyniku finansowym | (37) | 68 |
| w innych dochodach całkowitych | 77 | 45 |
| Objęcia nowych emisji Funduszu | 58 | 67 |
| Objęcie akcji Visa Inc. | - | 81 |
| Sprzedaż akcji Visa Europe Limited | - | (337) |
| Pozostałe objęcia emisji i wykupy (w tym rozliczenia) | (1 213) | (185) |
| Obniżenie zaangażowania kapitałowego w Funduszu | (93) | - |
| Razem | 2 166 | 3 374 |
W 2017 roku i w 2016 roku Grupa Kapitałowa nie dokonywała reklasyfikacji instrumentów finansowych do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej.