Rynek ukraiński

Sytuacja gospodarcza

W 2017 roku dynamika ukraińskiego PKB nieznacznie wyhamowywała (z 2,5% r/r w I kw. przez 2,3% r/r w II kw. i 2,1% r/r w III kw. do 1,8% r/r), co związane było z zaostrzeniem napięć w Donbasie w efekcie wprowadzenia embarga na import z terenów okupowanych przez prorosyjskich separatystów. W całym roku PKB wzrósł najprawdopodobniej o 2,1 - 2,2% r/r spowalniając z 2,3% w 2016 roku.

Wzrost wynagrodzeń o prawie 40% po podniesieniu minimalnego wynagrodzenia z 1 500 UAH do 3 200 UAH od stycznia 2017 roku, przełożył się na przyspieszenie wzrostu sprzedaży detalicznej (i wzmocnienie wzrostu konsumpcji), podczas gdy produkcja przemysłowa i inwestycje pozostały ograniczone przez napięcia geopolityczne.

Poprawa sytuacji w gospodarce, wzrost wynagrodzeń, poprawa ściągalności podatków oraz transfery z podległych spółek przyczyniły się do spadku deficytu sektora finansów publicznych do 40 mld UAH z 53 mld UAH w 2016 roku (odpowiednio ok. -1,4% i -2,2% PKB). Dług publiczny (wraz z gwarancjami) spadł do 73,4% (na koniec września) PKB z 81,0% PKB na koniec 2016 roku. Jednocześnie wciąż malał udział banku centralnego w strukturze posiadanych papierów skarbowych na korzyść banków komercyjnych (na koniec roku banki komercyjne posiadały więcej papierów skarbowych niż bank centralny po raz pierwszy od czerwca 2011 roku).

Inflacja CPI ustabilizowała się w przedziale 12-16% r/r (13,7% w grudniu 2017 roku), przy czym zwiększona zmienność cen wynikała z działań regulacyjnych, a także z rosnącej presji popytowej i kosztowej (wysoki wzrost płac, wzrost cen surowców i osłabienie kursu UAH). Inflacja bazowa po stabilizacji w pierwszej połowie roku przyspieszyła do 9,5% r/r w grudniu. Po osłabieniu w styczniu 2017 roku, hrywna umacniała się wobec dolara amerykańskiego aż do września, po czym kurs zaczął się osłabiać (najmocniej w grudniu), aby na koniec 2017 roku osiągnąć poziom 28,07 wobec 27,10 rok wcześniej. Osłabienie hrywny oraz wzrost inflacji bazowej spowodowały, że po dwóch obniżkach stóp w I połowie 2017 roku (o 150 pb), NBU wrócił na jesieni do podwyżek stóp procentowych (w sumie o 200 pb do 14,50%).

Ukraiński sektor bankowy

Zgodnie z danymi NBU, liczba banków prowadzących działalność operacyjną na Ukrainie spadła w listopadzie 2017 roku do 86 (wobec 96 w grudniu 2016 roku).

Wartość aktywów ogółem w ukraińskim systemie bankowym w 2017 roku nieznacznie wzrosła do 1,28 bln UAH z 1,26 bln UAH. Do 170,4 ze 123,8 mld UAH wzrosły kapitały własne, stanowiąc na koniec listopada 2017 roku 13,3% sumy bilansowej wobec 9,9% na koniec grudnia 2016 roku.

W okresie styczeń-listopad 2017 roku wzrósł wolumen kredytów (o 8,4 mld UAH do 1034,4 mld UAH). W tym czasie silnie (o 40,3 mld UAH) spadł wolumen kredytów walutowych (pomimo osłabienia hrywny). Za wzrost wolumenu kredytów odpowiedzialni byli nierezydenci, kredyty dla gospodarstw domowych pozostały względnie stabilne, a wolumen kredytów dla przedsiębiorstw spadł. W 2017 roku wartość depozytów wzrosła o 35,1 mld UAH (do 888,2 mld UAH), przy spadku wolumenu depozytów walutowych o 8,6 mld UAH. Głównym motorem wzrostu depozytów był sektor gospodarstw domowych. Współczynnik LtD (kredytów do depozytów) spadł do 116,5% na koniec listopada 2017 roku ze 120,3% w grudniu 2016 roku.

Po zmianie klasyfikacji nieobsługiwanych kredytów ich udział w ogóle kredytów wynosi 54,9% (wzrost wobec wcześniej publikowanych wartości w okolicach 22% wynika m.in. z gwałtownego zwiększenia odpisów na niespłacane kredyty w znacjonalizowanym Privatbanku). W tym samym okresie poprawiły się wskaźniki ROA (0,16% vs –12,6%) oraz ROE (1,31% vs -116,7%). Współczynnik adekwatności kapitałowej sektora wynosił na koniec listopada 2017 roku 15,4% (poziom wymagany to 7% w 2017 roku) vs 12,7% na koniec grudnia 2016 roku.